مطالعه تطبیقی برخی آموزه های تعلیمی در اندرزنامه های پهلوی و برزونامه (بخش کهن)

Authors

رضا جلیلی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور ، دانشگاه آزاد اسلامی ، نیشابور ، ایران مهدی نوروز

استادیار زبان و ادبیات فارسی ، واحد نیشابور ، دانشگاه آزاد اسلامی ، نیشابور ، ایران.

abstract

توجه به مضامین و آموزه های اخلاقی ، مهم ترین بخش ادبیات پهلوی را شکل می دهد و به این اعتبار ، رساله های فراوانی تحت عنوان اندرزنامه (پندنامه) در نخستین سده های اسلامی پدید آمده است. محتوای این آثار ، کلمات قصار ، لطیفه ها و قصه های اخلاقی است که بیشتر جنبۀ حکمی و تجربی دارند و از زبان شاهان و حکیمان بیان شده اند. ادبیات فارسی دری به نوعی دنبالۀ ادبیات پهلوی است؛ از این رو ، بسیاری از آثاری که در حوزۀ ادبیات فارسی پدید آمده ، تحت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم محتوای رساله هایی بوده است که به زبان پهلوی خلق شده اند. از جملۀ این آثار ، برزونامۀ شمس الدین محمد کوسج است که اگرچه به عنوان اثری حماسی در ادبیات فارسی شناخته می شود ، اما با نگاهی ژرف به ابیات آن ، می توان به بسیاری از نصایح و پند های تعلیمی که همانندی های بسیاری به اندرزنامه های پهلوی دارند ، دست یافت. هدفی که در این جستار پی گیری می شود ، بررسی و تحلیل تطبیقی این آموزه ها در اندرزنامه های پهلوی و بخش کهن برزونامه در دو بخش ستایش ها و نکوهش ها است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعة تطبیقی برخی آموزه‌های تعلیمی در اندرزنامه‌های پهلوی و برزونامه (بخش کهن)

توجه به مضامین و آموزه‌های اخلاقی‌‌، مهم‌ترین بخش ادبیات پهلوی را شکل می‌دهد و به این اعتبار‌‌، رساله‌های فراوانی تحت عنوان اندرزنامه (پندنامه) در نخستین سده‌های اسلامی پدید آمده است. محتوای این آثار‌‌، کلمات قصار‌‌، لطیفه‌ها و قصه‌های اخلاقی است که بیشتر جنبۀ حکمی و تجربی دارند و از زبان شاهان و حکیمان بیان شده‌اند. ادبیات فارسی دری به نوعی دنبالۀ ادبیات پهلوی است؛ از این رو‌‌، بسیاری از آثاری...

full text

انعکاس آموزه های تعلیمی در خمسة نظامی

حوزة ادبیات تعلیمی فارسی نه تنها در قالب و شیوة بیان بسیار رنگارنگ و متنوع می نماید، که در محتوا نیز پهنة وسیعی درنوردیده و از فردیترین عرصة خود سازی و آموزش و تزکیة درون در آثار صوفیانه و حتی آثار غنایی تا برونیترین حوزة انسانی، یعنی آثار سیاسی و اجتماعی را در بر می گیرد. ادب تعلیمی، همچنان که از نام آن برمی آید، ادبیاتی است که در خدمت ارشاد و تعلیم باشد. هدف اصلی سراینده در این نوع از اشعار، ...

full text

انعکاس آموزه های تعلیمی در خمسة نظامی

حوزة ادبیات تعلیمی فارسی نه تنها در قالب و شیوة بیان بسیار رنگارنگ و متنوع می نماید، که در محتوا نیز پهنة وسیعی درنوردیده و از فردیترین عرصة خود سازی و آموزش و تزکیة درون در آثار صوفیانه و حتی آثار غنایی تا برونیترین حوزة انسانی، یعنی آثار سیاسی و اجتماعی را در بر می گیرد. ادب تعلیمی، همچنان که از نام آن برمی آید، ادبیاتی است که در خدمت ارشاد و تعلیم باشد. هدف اصلی سراینده در این نوع از اشعار، ...

full text

آموزه های تعلیمی مثنوی مولوی در حوزه آسیب های اجتماعی

اثر ادبی تعلیمی، اثری است که دانشی (چه عملی و چه نظری) را برای خواننده تشریح کند یا مسایل اخلاقی، مذهبیو فلسفی را به شکل ادبی عرضه دارد. مثنوی معنوی نمونه بارز ادبیات عرفانی علیمی است که در آن، مولانا به بهترین شکل و در قالب تمثیل و حکایات تعلیمی، آموزه های اخلاقی و عرفانی را به مخاطبانش آموزش می دهد. در این مقاله، برخی از نکات تعلیمی مثنوی و تأثیرگذاری آن بر شنونده و کارکرد آن در حوزه آسیب های...

full text

آموزه های تعلیمی مثنوی مولوی در حوزه آسیب های اجتماعی

اثر ادبی تعلیمی، اثری است که دانشی (چه عملی و چه نظری) را برای خواننده تشریح کند یا مسایل اخلاقی، مذهبیو فلسفی را به شکل ادبی عرضه دارد. مثنوی معنوی نمونه بارز ادبیات عرفانی علیمی است که در آن، مولانا به بهترین شکل و در قالب تمثیل و حکایات تعلیمی، آموزه های اخلاقی و عرفانی را به مخاطبانش آموزش می دهد. در این مقاله، برخی از نکات تعلیمی مثنوی و تأثیرگذاری آن بر شنونده و کارکرد آن در حوزه آسیب های...

full text

رویکرد بینامتنی در آموزه های تعلیمی پروین اعتصامی و مولوی

تحلیل با رویکرد «بینامتنی» ارتباط یک متن با سایر متون پیشین یا معاصر آن متن را بررسی می‌کند. بینامتنیت از ابداعات «ژولیا کریستوا» بود که بعدها با تحقیقات «ژرار ژنت» بسط و گسترش یافت و زیرشاخه‌های متعددی پیدا کرد. در این مقاله سعی شده است با استفاده از نظریه بینامتنیت، یک نمونه از اشعاری که پروین در سرودن آن به اشعار شاعران پیشین همچون مولوی نظر داشته است، بررسی و با تبیین نکات تعلیمی آن بر اساس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

جلد ۶، شماره ۲۰، صفحات ۳۱-۴۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023